Wyniki kontroli 

Zielona Góra, dnia 14  czerwca 2019r.

ZŻG.833.1.2019

Skrócona informacja o wynikach kontroli prawidłowości oznakowania środków spożywczych oferowanych przez Internet, przeprowadzonych w I kwartale 2019 r. na terenie swojego działania

Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Gorzowie Wlkp. w ramach programu kontroli nr DIH-1.702.27.2018.GS z dnia 21 grudnia 2018r. przeprowadził 3 urzędowe kontrole, w tym w 2 sklepach stacjonarnych prowadzących również sprzedaż internetową oraz w 1 magazynie sklepu internetowego.

We wszystkich placówkach stwierdzono nieprawidłowości (100 proc. skontrolowanych).

1. Celem kontroli była ocena prawidłowości funkcjonowania sklepów prowadzących sprzedaż przez Internet, w zakresie przestrzegania przepisów prawa żywnościowego dotyczących znakowania produktów, w szczególności takich, które prezentowane są na stronach internetowych, ze wskazaniem na ich ekologiczne pochodzenie albo że są objęte unijnym systemem jakości  (ChNP, ChOG, GTS), a także ocena jakości handlowej tych produktów za pomocą badań laboratoryjnych.
2. Przedmiotowy zakres kontroli.

Ogółem kontrolą objęto 16 partii środków spożywczych wartości 1.356 zł, kwestionując 11 spośród nich wartości 1.167 zł (69 proc. partii ocenianych), w tym 1 partię wartości 116zł (grillowane warzywa 100% naturalne z Grecji) poddano tylko badaniom laboratoryjnym.

3.1.Nie dokonano zakupu kontrolnego.

3.2.Dokonano oceny sposobu prezentacji środków spożywczych oferowanych do sprzedaży  na stronach internetowych kontrolowanych placówek, pod kątem przestrzegania obowiązujących  przepisów  oraz  zgodności informacji podanych  na stronie internetowej z oryginalnym oznakowaniem produktu.

Kontrolą objęto 15 partii środków spożywczych wartości 1.199 zł (wg cen prezentowanych na stronie internetowej):

• 3 partie przetworów warzywnych wartości 302 zł:

- puree pomidorowe BIO 690 g,

- pesto zielone BIO 130 g,

- ketchup łagodny ze świeżych pomidorów 100% naturalny BIO 490 g;

• 1 partię oliwek wartości 532 zł:

- oliwki Kalamata BIO 314 ml,

• 1 partię konfitury i przetwory wartości 162 zł:

- konfitury z mandarynek BIO 250 g,

• 2 partie kasze i ziarna wartości 18 zł:

-  fasolka Adzuki Bio Planet 400 g, 

-  fasolka czerwona KIDNEY Bio Planet 400 g, 

• 1 partię płatków, otręby, nasiona wartości 6 zł:

-  płatki gryczane Bio Planet 300 g,

• 2  partie układ krążenia serce wartości 37 zł:

-  100% sok z owoców – aronia ŻuraVital 490 ml,

-  100% sok z owoców – żurawina ŻuraVital 490 ml,

• 1 partię  przyprawy i sosy wartości 23 zł:

-  sos wegetariański Bolognese BIO, bez glutenowy 350 g,

• 1 partię musztardy i ketchupy wartości 17 zł:

-  ketchup dla dzieci, słodki BIO 500 ml,

• 2 partie makaronów wartości 75 zł:

-  makaron z czerwonej soczewicy bezglutenowy BIO,

-  makaron pełnoziarnisty z samopszy, ekologiczny, wstążeczki 250 g,

• 1 partię mąki i mieszanki wartości 27 zł:

-  mąka kokosowa BIO, bezglutenowa 500 g.

W wyniku powyższego zakwestionowano 10 partii środków spożywczych wartości 1.138zł (66,7 proc. partii skontrolowanych):

1. puree pomidorowe BIO 690 g:

• brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,
• brak informacji o wartościach odżywczych, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. l, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,
• nie podanie nazwy lub firmy i adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h,  w związku z art. 14 ust. 1 lit. a  rozporządzenia nr 1169/2011,
• podany wykaz składników niezgodny z wykazem umieszczonym na etykiecie opakowania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. b, w zw. z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

1. pesto zielone BIO 130 g:

• brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,
• brak informacji o wartościach odżywczych, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. l, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a  rozporządzenia nr 1169/2011,
• nie podanie nazwy lub firmy i adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h,  w związku z art. 14 ust. 1 lit. a  rozporządzenia nr 1169/2011,

- podany wykaz składników niezgodny z wykazem umieszczonym na etykiecie opakowania, w tym o zastosowanych substancjach lub produktach powodujących alergie lub reakcje nietolerancji oraz niezgodna ilość określonych składników, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. b, c i d, w zw. z art. 14 ust. 1 lit. a  rozporządzenia nr 1169/2011,

1. ketchup łagodny ze świeżych pomidorów 100% naturalny BIO 490 g:

• brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,
• brak informacji o wartościach odżywczych, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. l, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,
• nie  podanie nazwy lub firmy i adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h,  w związku z art. 14 ust. 1 lit. a  rozporządzenia nr 1169/2011,

- podana nazwa żywności niezgodna z nazwą umieszczoną na etykiecie opakowania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. a, w zw. z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

1. oliwki Kalamata BIO 314 ml:

• brak  informacji  o  wartościach  odżywczych, co  było  niezgodne  z art. 9 ust. 1 lit. l w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,
• nie podanie nazwy lub firmy i adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h,  w związku z art. 14 ust. 1 lit. a  rozporządzenia nr 1169/2011,

1. konfitura z mandarynek BIO 250 g:

• brak informacji  o  wartościach  odżywczych, co  było  niezgodne  z art. 9 ust. 1 lit. l, w zw. z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,
• nie podanie nazwy lub firmy i adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h,  w zw. z art. 14 ust. 1 lit. a  rozporządzenia nr 1169/2011,

- podana nazwa żywności niezgodna z nazwą umieszczoną na etykiecie opakowania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. a, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

f)  sos wegetariański Bolognese BIO, bez glutenowy 350 g,

- brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- brak adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- nieprawidłowe użycie wyrazu „skład”, co było niezgodne z art. 18 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011,

- nie podkreślenie za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego ją od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, które podane były przy oferowanym produkcie, co było niezgodne z art. 21 ust. 1 lit. b w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

g)  ketchup dla dzieci, słodki BIO 500 ml,

- brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- brak adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- nieprawidłowe użycie wyrazu „skład”, co było niezgodne z art. 18 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011,

h)  makaron z czerwonej soczewicy bezglutenowy BIO,

- brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- brak adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- nieprawidłowe użycie wyrazu „skład”, co było niezgodne z art. 18 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011,

i)  makaron pełnoziarnisty z samopszy, ekologiczny, wstążeczki 250 g,

- brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- nie podkreślenie za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego ją od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, które podane były przy oferowanym produkcie, co było niezgodne z art. 21 ust. 1 lit. b w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- nieprawidłowe użycie wyrazu „skład”, co było niezgodne z art. 18 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011,

j)  mąka kokosowa BIO, bezglutenowa 500 g,

- brak wszelkich specjalnych warunków przechowywania, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. g, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- brak adresu podmiotu działającego na rynku spożywczym, co było niezgodne z art. 9 ust. 1 lit. h, w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011,

- nieprawidłowe użycie wyrazu „skład”, co było niezgodne z art. 18 ust. 1 rozporządzenia 1169/2011.

Zakwestionowano prezentację środków spożywczych  w 2 placówkach.

W toku kontroli postawiono 2 żądania niezwłocznego usunięcia uchybień organizacyjnych, poprzez bezpośrednie udostępnienie konsumentom informacji wymaganych przepisami prawa żywnościowego. Żądania wykonane zostały w toku kontroli.

W związku z powyższym:

- wszczęto 1 postępowanie administracyjne w celu wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej art. rolno-spożywczych,

- wydano 1 decyzję o wymierzeniu kary pieniężnej na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej art. rolno-spożywczych w wysokości 500 zł.

 

3.3.Oceną prawidłowości oznakowania zamieszczonego na opakowaniach jednostkowych środków spożywczych oferowanych do sprzedaży objęto 15 partii środków spożywczych wartości 1.240 zł (różnica wartości wynika z różnicy cen podanych na stronie internetowej, a cenami towarów oferowanych w sklepie stacjonarnym):

• 3 partie przetworów warzywnych wartości 294 zł:

- puree pomidorowe BIO 690 g,

- pesto zielone BIO 130 g,

- ketchup łagodny ze świeżych pomidorów 100% naturalny BIO 490 g;

• 1 partię oliwek wartości 462 zł:

- oliwki Kalamata BIO 314 ml,

• 1 partię konfitury i przetwory wartości 153 zł:

- konfitury z mandarynek BIO 250 g,

• 2 partie kasze i ziarna wartości 20 zł:

-  fasolka Adzuki Bio Planet 400 g, 

-  fasolka czerwona KIDNEY Bio Planet 400 g, 

• 1 partię płatków, otręby, nasiona wartości 7 zł:

-  płatki gryczane Bio Planet 300 g,

• 2  partie układ krążenia serce wartości 162 zł:

-  100% sok z owoców – aronia ŻuraVital 490 ml,

-  100% sok z owoców – żurawina ŻuraVital 490 ml,

• 1 partię  przyprawy i sosy wartości 23 zł:

-  sos wegetariański Bolognese BIO, bez glutenowy 350 g,

• 1 partię musztardy i ketchupy wartości 17 zł:

-  ketchup dla dzieci, słodki BIO 500 ml,

• 2 partie makaronów wartości 75 zł:

-  makaron z czerwonej soczewicy bezglutenowy BIO,

-  makaron pełnoziarnisty z samopszy, ekologiczny, wstążeczki 250 g,

• 1 partię mąki i mieszanki wartości 27 zł:

-  mąka kokosowa BIO, bezglutenowa 500 g.

Zakwestionowano 1 partię pesto zielonego BIO 130 g wartości 56 zł (6,7 proc. partii skontrolowanych), uwagi na nie podkreślenie za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego ją od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła, substancji lub produktów powodujących alergie lub reakcje nietolerancji, co było niezgodne z art. 21 ust. 1 lit. b w związku z art. 14 ust. 1 lit. a rozporządzenia nr 1169/2011.

Powyższa nieprawidłowość została objęta postępowaniem administracyjnym w sprawie wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej art. rolno-spożywczych.

Ponadto postawiono 1 żądanie niezwłocznego usunięcia uchybień organizacyjnych. Żądanie wykonane zostało w toku kontroli.

W objętych kontrolą środkach spożywczych oferowanych  w sklepach stacjonarnych oraz na stronach internetowych nie deklarowano użycia substancji dodatkowych.

3.4.Ocena jakości środków spożywczych w zakresie cech organoleptycznych i fizykochemicznych w odniesieniu do obowiązujących przepisów oraz deklaracji producentów zamieszczonych na opakowaniach jednostkowych.

Do badań laboratoryjnych pobrano próbki z 3 partii przetworów warzywnych wartości 354zł (8 op. wartości 110,50 zł):

- puree pomidorowe BIO 690 g,

- ketchup łagodny ze świeżych pomidorów 100% naturalny BIO 490 g,

- grillowane warzywa 100% naturalne z Grecji 360 g.

W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano 2 partie wartości 266 zł (66,7 proc. partii zbadanych):

- ketchup łagodny  ze  świeżych  pomidorów 100%  naturalny BIO 490 g - stwierdzono w porównaniu z wymaganiami określonymi w deklaracji producenta niższą zawartość soli, tj. 1 g na deklarowane 2 g. Po uwzględnieniu limitu tolerancji (dla soli ≥1,25 g na 100 g limit tolerancji wynosi ± 20%), tutejszy organ  uznał, że zawartość soli jest niższa o 0,2 g (Sprawozdanie z badań nr 102/2019 z dnia 07.03.2019r.),

- grillowane  warzywa  100  %  naturalne  z  Grecji  360  g  – stwierdzono  w  porównaniu z wymaganiami określonymi w deklaracji producenta wyższą zawartość soli, tj. 1,20 g na deklarowane 1,16 g. Po uwzględnieniu limitu tolerancji (dla soli ≥1,25 g na 100 g limit tolerancji wynosi ± 20%), tutejszy organ uznał, że zawartość soli jest zgodna z deklaracją. Ponadto stwierdzono obecność kwasu sorbowego i jego soli w ilości 152 mg/kg,  niezadeklarowanych  w  oznakowaniu (Sprawozdanie z badań nr 103/2019 z dnia 07.03.2019r. oraz pismo z dnia 5.06.2019r.).

Z wynikami badań zapoznano kontrolowanego oraz poinformowano o możliwości zbadania próbek kontrolnych. Kontrolowany złożył wniosek o ich zbadanie.

 Przeprowadzone  badania próbek kontrolnych wykazały:

- ketchup  łagodny  ze  świeżych  pomidorów  100 %  naturalny BIO 490 g - stwierdzono w porównaniu z wymaganiami określonymi w deklaracji producenta niższą zawartość soli, tj. 0,77 g na deklarowane 2 g. Po uwzględnieniu limitu tolerancji (dla soli ≥1,25 g na 100g limit  tolerancji  wynosi ± 20%), tutejszy  organ  uznał, że  zawartość soli jest niższa o 0,43 g,

- grillowane warzywa 100 % naturalne z Grecji 360 g - stwierdzono obecność kwasu sorbowego i jego soli w ilości 147 mg/kg, niezadeklarowanych w oznakowaniu.

W związku z powyższym, wszczęto 2  postępowania administracyjne:

- w sprawie uiszczenia należności pieniężnej w kwocie stanowiącej równowartość kosztów przeprowadzonych badań na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy o Inspekcji Handlowej,

- w sprawie wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 40a ust.1 pkt 3 i 4 i ust. 4 ustawy o jhars, z uwagi na nieprawidłowości w zakresie oznakowania zadeklarowanego przez producenta oraz podanie niezgodne z prawdą danych w zakresie składu (nie zadeklarowano kwasu sorbowego i jego soli).

Skierowano 1 wystąpienie pokontrolne, wnosząc o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.

3.5.Sprawdzenie dat minimalnej trwałości oferowanych do sprzedaży środków spożywczych.

Oferowane do sprzedaży 15 partii środków spożywczych wartości 1.240 zł skontrolowano w zakresie przestrzegania dat minimalnej trwałości. W powyższym zakresie nie stwierdzono nieprawidłowości.

3.6.Warunki przechowywania.

Badane 15 partii środków spożywczych w opakowaniach jednostkowych wartości 1.240 zł oferowanych  do  sprzedaży  w  kontrolowanych  sklepach  stacjonarnych przechowywano i oferowano do sprzedaży zgodnie z zaleceniami producentów oraz przepisami rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie  higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004,  str.1 z późn. zm.).

3.7.Sprawdzenie opakowań, w które pakowane są środki spożywcze luzem na życzenie konsumenta.

     Kontrolą objęto 3 placówki:

     - w  2 nie oferowano środków spożywczych luzem.

- w 1 odbywała się sprzedaż środków spożywczych luzem, pakowanych  na  życzenie  konsumenta w pojemniki jednorazowe, na  których  umieszczone  były  wymagane  znaki i symbole oraz w torebki papierowe (symbole na opakowaniu zbiorczym) wskazujące, że są one przeznaczone do kontaktu z żywnością. W sprzedaży internetowej nie oferowano środków spożywczych luzem.

       3.8.Dowody dostaw lub dokumenty identyfikujące dostawców.

W wszystkich skontrolowanych placówkach przestrzegany był przepis art. 18 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 1.02.2002, str. 1 z późn. zm.). Na produkty będące przedmiotem oceny  okazane zostały dowody dostaw identyfikujące dostawców.

3.9.W wszystkich skontrolowanych placówkach dokonano kontroli przestrzegania art. 59 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2018r. poz. 1541, z późn. zm.), nie stwierdzając nieprawidłowości.

3.10.Wniosek o wpis do rejestru zakładów.

Kontrolowani przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży żywności przez Internet posiadali wpisy do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie sprzedaży na odległość.

3.11.Identyfikacja przedsiębiorców.

Zakres i rodzaj prowadzonej działalności przez dwóch przedsiębiorców zgodny był z wpisami do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Natomiast w jednym przypadku przedsiębiorca nie dopełnił obowiązku zgłoszenia organowi ewidencyjnemu w obligatoryjnym 7 dniowym terminie zmian danych objętych wpisem (dot. określenia przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z PKD). W związku z tym po doręczeniu upoważnienia odrębnego w tym zakresie, na kontrolowanego nałożono grzywnę w drodze mandatu karnego kredytowanego w wysokości 200 zł, za wykroczenie z art. 60¹ § 2 ustawy z dnia 20 maja 1971r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2018r. poz. 618, z późn. zm.). Przedsiębiorca dokonał stosownej zmiany w CEIDG.

W 1 placówce prowadzona była sprzedaż produktów rolnictwa ekologicznego luzem, kontrolowany poddał swoją działalność systemowi kontroli i posiadała stosowny certyfikat na taką sprzedaż.

3.12.Kontrolowani przestrzegali zakazu prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych przez Internet.

Wykorzystanie ustaleń kontroli:

-   postawiono 3 żądania niezwłocznego usunięcia uchybień organizacyjnych,

-   nałożono 1 mandat karny kredytowany w wysokości 200 zł,

-  wydano 1 decyzję w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych w wysokości 500 zł,

-  wszczęto 1 postępowanie administracyjne w sprawie uiszczenia kwoty stanowiącej równowartość kosztów przeprowadzonych badań na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej,

-  wszczęto 1 postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 i pkt 4 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno – spożywczych,

-  skierowano 1 wystąpienie pokontrolne wnosząc o usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości.

Sporządziła: spec. Barbara Kacprzak-Androwiak